Bài viết này khái quát hoá các bước cơ bản trong công tác lập chiến lược quản trị khủng hoảng của một tổ chức. Bước đầu tiên là bước nghiên cứu phân tích môi trường để nhận diện các tình huống nổi bật xuất hiện từ môi trường bên ngoài cũng như từ môi trường nội tại của một tổ chức. Bước thứ hai liên quan đến việc thiết lập phương pháp đánh giá và đo lường rủi ro của các nhóm tình huống mà tổ chức phát hiện ở bước thứ nhất. Cuối cùng là bước phát triển các nguyên tắc thực hành thống nhất trong thiết kế các chiến thuật xử lý khủng hoảng.
BƯỚC 2 - Đánh giá và quản trị rủi ro
Hầu hết mọi vấn đề đều có nguy cơ trở thành tình huống gây bất lợi cho tổ chức nếu nó tác động tiêu cực lên uy tín thương hiệu và kết quả hoạt động tổ chức. Để hiểu rõ về hậu quả của từng nhóm tình huống ảnh hưởng đến tổ chức như thế nào nhà quản trị cần có hệ thống đánh giá đo lường rủi ro của các tình huống đã được nhận ra ở bước trên. Hệ thống đánh giá phải đo lường hai loại tác động của tình huống cụ thể:
- thứ nhất là tác động vào các chỉ tiêu hoạt động kinh doanh của tổ chức có thể định lượng được như về thị phần doanh thu, lợi nhuận kỳ vọng hay tốc độ tăng trưởng, tỷ lệ nhân viên nghỉ bỏ việc, lượng bài báo hay tin tức bất lợi tác động đến dư luận…
- thứ hai là tác động về mặt nhận thức của các nhóm công chúng quan trọng liên quan đến hình ảnh, uy tín của tổ chức , sự ủng hộ và truing thành đối với thương hiệu của các nhóm công chúng này (đặc biệt là khách hàng, nhân viên và các đối tác của tổ chức…).
Một số tình huống cụ thể có khả năng tạo ra rủi ro đặc biệt nghiêm trọng hơn một số tình huống khác mà hầu hết mọi tổ chức cần xem xét cẩn trọng như vấn đề kỳ thị giới tính hay nhóm chủng tộc, lạm dụng tình dục, quan điểm của tổ chức về tôn giáo hay các đảng phái chính trị, không tuân thủ các giá trị đạo đức chuẩn mực, không trung thực minh bạch trong công tác quản lý hay cung cấp thông tin cho công chúng….
Các tổ chức cần có cách tiếp cận mang tính khoa học định lượng để đánh giá khả năng xảy ra của các rủi ro khi gặp phải những tình huống nguy cơ cao. Một trong các phương pháp đơn giản để tiếp cận đánh giá rủi ro là dùng công thức toán học đơn giản “ giá trị kỳ vọng”. Công thức giá trị kỳ vọng của một rủi ro này chứa đựng hai yếu tố đo lường rủi ro cụ thể: (1) giá trị tổng thiệt hại (E) nếu một tình huống rủi ro xảy ra, (2) xác suất (P) hay số khả năng mà tình huống rủi ro có thể xảy ra:
Giá trị thiệt hại kỳ vọng của một rủi ro = E x P
Nhà quản trị của tổ chức có thể dùng phương pháp này để nhận ra các tình huống ưu tiên có rủi ro cao được phát hiện trong bước phân tích đầu tiên. Các bước thực hiện có thể khái quát một cách đơn giản như sau:
Bước 1: ước tính những tác động tiêu cực hay các thiệt hại cụ thể của mỗi tình huống được biểu diễn ở dạng giá trị bằng tiền. Ví dụ số lượng sinh viên đăng ký thi tuyển vào một cơ sở đào tạo đại học giảm 20%/năm nếu có các tin đồn thất thiệt về bộ máy quản lý của nhà trường trong thời điểm đăng ký tuyển sinh. Cụ thể lượng sinh viên hàng năm đăng ký học là 2500sv, giả sử doanh thu tổng quát từ 1 sv là 10 triệu đồng/năm học, vậy thiệt hại nếu mấT đi 500sv trong năm học bằng 500 x 10tr đồng/sv/năm x 4 năm = 20 tỷ
Bước 2: đánh giá xác xuất xảy ra rủi ro này theo % (0-100%). Ví dụ rủi ro giảm 20% lượng sv đăng ký thi vào trường là 25%.
Bước 3: Tính giá trị thiệy hại kỳ vọng nếu rủi ro này xảy ra. Ví dụ: 25% x 20 tỷ = 5 tỷ.
Bước 4: Sắp xếp thứ tự danh sách các tình huống rủi ro theo giá trị thiệt hại kỳ vọng có thể xảy ra từ cao đến thấp.
| Những tình huống giả sử rủi ro của một trường Đại học dân lập | |||
Mô tả tình huống rủi ro
|
Thiệt hại ước tính
(tỷ đồng)
|
Xác suất khả năng xảy ra
|
Giá trị thiệt hại kỳ vọng
|
| Tin đồn thất thiệt về nhân sự trong bộ máy quản lý |
20
|
25%
|
5
|
| Thay đổi nội dung các chương trình đào tạo có tính cạnh tranh chiến lược |
15
|
30%
|
4.5
|
| Giảm bớt các tiêu chuẩn đầu vào trong công tác tuyển dụng giảng viên |
10
|
25%
|
2.5
|
| Thay đổi cơ cấu cổ đông nhà đầu tư chiến lược |
40
|
20%
|
8
|
Phương pháp tính toán này có thể dễ dàng thực hiện tuy vậy không phải lúc nào cũng là cách tiếp cận tối ưu để xác định tính ưu tiên của các loại khủng hoảng tiềm tàng trong các tổ chức vì nhà quản trị có thể bỏ qua các loại rủi ro các khả năng xảy ra cao vì chỉ chú trong vào giá trị thiệt hại của từng loại rủi ro. Bên cạnh đó một số loại rủi ro có thể vô hiệu hoá một cách dễ dàng nhờ vào các quy định được ban hành và thực thi hiệu quả bên trong một tổ chức , tạo ra môi trường văn hoá tổ chức cởi mở dân chủ tôn trọng các nguyên tắc minh bạch trung thực về thông tin cũng như thúc đẩy mọi thành viên tổ chực thực hành các qui tắc ứng xử chuẩn mực.
Những nhà quản trị tổ chức cũng chỉ nên sử dụng công cụ đánh giá rủi ro trên như một chọn lựa có cân nhắc trong giai đoạn thứ hai của quá trình hoạch định chiến lược quản trị khủng hoảng của tổ chức mình.
(còn tiếp)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét